Za co "spedytor" faktycznie ponosi odpowiedzialność?

​

Jeżeli spedytor ze swoim zleceniodawcą (zamawiającym) zawrze umowę przewozu, ponosi odpowiedzialność za ewentualne szkody zgodnie z art. 3 art. i 17.1 konwencji CMR lub zgodnie z art. 5 i 65.1 ustawy Prawo Przewozowe, gdyż:

 

ponosi odpowiedzialność za podwykonawców i będzie zobowiązany do odszkodowania za szkodę, niezależnie od tego, że przewóz wykonywał  podwykonawca (p. faktyczny),

 

ponosi odpowiedzialność na zasadzie ryzyka od przyjęcia towaru do jego wydania odbiorcy – skuteczna obrona jest rzadko możliwa.

​

Jeżeli spedytor ze swoim zleceniodawcą (zamawiającym) zawrze umowę spedycji, ponosi odpowiedzialność na podstawie kodeksu cywilnego, a w szczególności na podstawie:

 

art. 794 - za skutki nienależytego wykonania usługi spedycyjnej (np. błędy

w dokumentacji lub zleceniu przewozowym, itp.)  i

 

art. 799 - za skutki szkód powstałych w związku z błędnym lub niewłaściwym wyborem podwykonawcy (wina w wyborze) – dotyczy np. zlecenia przewozu oszustowi.

​

W każdym z powyższych przypadków, w razie powstania szkody (a takiej ewentualności nie należy nigdy wykluczać), konsekwencje finansowe dla spedytora mogą być bardzo odczuwalne, gdyż:

​

1.   Jeżeli spedytor ze swoim zleceniodawcą zawrze umowę przewozu:

​

• będzie on musiał w pierwszej kolejności pokryć szkodę swojemu zleceniodawcy lub innemu podmiotowi uprawnionemu – w przypadku pozwu, pozywanym jest zazwyczaj spedytor, a nie jego podwykonawca,

​​

• zapłacenie odszkodowania nie jest sprawą łatwą, gdyż to najczęściej kwota rzędu 20.000–40.000 euro, a niejednokrotnie nawet ponad 100.000 euro,

​​

• może on skutecznie domagać się pokrycia tej straty od podwykonawcy dopiero po nabyciu uprawnień do odszkodowania (w praktyce po zapłaceniu długu swojemu wierzycielowi),

​​

• skutecznie nie oznacza, że nastąpi to szybko, gdyż przewoźnicy mają raczej kiepskie polisy, a ściąganie długów z ich majątku trwa dość długo, o ile w ogóle jest możliwe,

​​

• zapłacenie swojemu zleceniodawcy pokaźnej kwoty i długie oczekiwanie na jej odzyskanie od podwykonawcy blokuje środki na długi czas i dość poważnie zaburza płynność finansową, co może doprowadzić do upadku firmy (takie przypadki się niestety też zdarzają) – w ostateczności właściciel lub zarząd przywołany do odpowiedzialności będzie zmuszony do uregulowania długu       ze swojego osobistego majątku,

​​

• posiadane ubezpieczenie OCS bez rozszerzenia o OCP umownego nie pokryje szkody.

 

2.   Jeżeli spedytor ze swoim zleceniodawcą zawrze umowę spedycji:

​

• o ile odpowiedzialność z art. 794 może nie generować wielkiego zagrożenia,       to ta wynikająca z art. 799 już niestety tak,

​​

• przy posługiwaniu się wyłącznie podwykonawcami (charakterystyczne dla spedycji), przyjętym modelu ich weryfikacji (często daje wiele do życzenia) łatwo jest zlecić przewóz oszustowi,

​​

• zlecenie przewozu oszustowi jest tożsame z winą w wyborze podwykonawcy,    co powoduje automatyczną odpowiedzialność spedytora zgodnie z art. 799 kc,

​​

• szkody powstałe wskutek wyłudzenia towaru przez oszustów są zawsze cało pojazdowe a ich wartość z uwagi na atrakcyjność towaru jest dość znaczna, zatem szkoda może sięgać nawet 400 tys. euro np. przy spedycji elektroniki użytkowej (tutaj ograniczenie do wagi nie będzie miało zastosowania),

​​

• posiadanie klasycznego i taniego ubezpieczenia OCS, z braku rozszerzenia           o rażące niedbalstwo, winę umyślną i wydanie towaru osobie nieuprawnionej,   nie pokryje szkody powstałej wskutek wyłudzenia towaru przez oszusta.

​​